Διατροφή του Μήνα

09/09/2009

 Διατροφή και άσκηση για λόγους υγείας

 Στα προηγούμενα άρθρα αναφερθήκαμε εκτενώς στη σημασία διάφορων θρεπτικών συστατικών, όπως των υδατανθράκων και των πρωτεϊνών, στην αθλητική απόδοση και γενικότερα στην άσκηση. Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στα οφέλη της διατροφής και της άσκησης στη σωματική και πνευματική μας υγεία.   

 Η σημασία της άσκησης αναγνωρίζεται από μέρα σε μέρα όλο και περισσότερο. Η κληρονομική προδιάθεση όπως και ο τρόπος ζωής- κυρίως η φυσική δραστηριότητα και η διατροφή- επηρεάζουν τη σωματική υγεία ενός ατόμου. Μέσω της άσκησης μπορούμε να προάγουμε την καλή κατάσταση του κυκλοφιρικού-αναπνευστικού μας συστήματος και την αύξηση της μυικής μας δύναμης, της αντοχής και της ευλυγισίας μας, με αποτέλεσμα τα ενεργά άτομα να απολαμβάνουν καλύτερη ποιοτική ζωή. Ένας σημαντικός παράγοντας για την πρόληψη πολλών χρόνιων ασθενειών είναι η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, το όποιο επηρεάζεται κι αυτό σημαντικά από τη φυσική δραστηριότητα και τη διατροφή.

Τα οφέλη της τακτικής φυσικής δραστηριότητας για την υγεία, όπως αναφέρει το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικών Υπηρεσιών των Η.Π.Α, είναι:

• Μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από καρδιακά νοσήματα
• Μειώνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου
• Μειώνει τον κίνδυνο προσβολής από διαβήτη
• Μειώνει τον κίνδυνο προσβολής από υπέρταση
• Βοηθά στη μείωση της πίεσης σε υπερτασικά άτομα
• Μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παχέως εντέρου
• Βοηθά στον έλεγχο του σωματικού βάρους
• Προάγει την ψυχολογική ευεξία
• Βοηθά στον έλεγχο της κατάθλιψης και του άγχους
• Βοηθά τα άτομα μεγάλης ηλικίας να γίνουν δυνατότερα και να μπορούν να κινούνται ανεξάρτητα

 Στην ίδια αναφορά για τη Φυσική Δραστηριότητα και την Υγεία, το Υπουγείο Υγείας των Η.Π.Α υπογραμίζει ότι η ένταση της άσκησης δεν είναι απαραίτητα να είναι εντατική για να είναι ωφέλιμη, φτάνει να είναι τακτική. Ανεξάρτητα από το φύλο και την ηλικία, η μέτρια ποσότητα καθημερινής φυσικής δραστηριότας 30 λεπτών μπορεί να καταστεί οφέλιμη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κανείς δεν είναι ποτέ υπερβολικά νέος ή υπερβολικά γέρος για να δρέψει τα οφέλη της άσκησης στην υγεία του.

 Η διατροφή είναι το δεύτερο χαρακτηριστικό του τρόπου ζωής ένος ατόμου. Ο πρωταρχικός ρόλος της διατροφής είναι η εξασφάλιση μιας πληθώρας θρεπτικών συστατικών τα οποία με τη σειράς τους εκτελούν τρεις βασικές λειτουργίες στον ανθρώπινο οργανισμό: Ι) προμηθεύουν ένργεια ΙΙ) προάγουν την ανάπτυξη και ΙΙΙ) συμμετέχουν στη ρύθμιση του μεταβολισμού και άλλων διεργασιών. Οι έξι βασικές κατηγορίες θρεπτικών συστατικών στη τροφή είναι οι υδατάνθρακες, πρωτείνες, λίπη, βιταμίνες, ανόργανα συστατικά και το νερό.

 Καθώς αναγνωρίζεται η προοληπτική και η θεραπευτική αξία της τροφής γίνεται όλο και πιο αποδεκτή η δήλωση του Ιπποκράτη πριν από δύο χιλίαδες χρόνια: «Η τροφή να είναι το φάρμακό σου και φάρμακο η τροφή σου». Η πρόοδος και η άναπτυξη μιας πληθώρας χρόνιων ασθενειών, όπως υπέρταση, διαβήτης, στεφανιαία νόσος, οστεοπώροση, παχυσαρκία και πολλών ειδών καρκίνου, επηρεάζονται από την διατροφή του ατόμο. Δυστυχώς οι έρευνες δείχνουν ότι ένω οι περισσότεροι ανθρώποι γνωρίζουν τη σημασία που έχει η διατροφή στην υγεία τους, παρ’όλα αυτά δεν μετατρέπουν την πρόθεσή τους αυτή σε πράξη. Όπως αναφέρει η Αμερικάνικη Υπηρεσία Υγείας, η κακή διατροφή είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα υγείας στις Η.Π.Α. Πολλοί καταναλώνουν πολλά λιπαρά- κυρίως κορεσμένα λίπη- μεγάλη ποσότητα αλατιού και τρώνε ελάχιστες τροφές που περιέχουν φυτικές ίνες και σύνθετους υδατάνθρακες, ενώ οι γυναίκες και τα παιδία δεν προσλαμβάνουν αρκετό ασβέστιο και σίδηρο.

 Βασικές οδηγίες για μια Υγιείνη Διατροφή, όπως πηγάζουν από αναφορές του Αμερικάνικου Σύνδεσμου Διαιτολόγων, της Αμερικάνικης Καρδιολογικής Εταιρίας και της Αμερικάνικης Αντικαρκινικής Εταιρίας είναι:

• Επιλέξτε διατροφή με επαρκή θρεπτικά συστατικά και μεγάλη ποικιλία τροφίμων.
• Εξισοροπήστε την τροφή που καταναλώνετε με τη φυσική δραστηριότητα για να διατηρήσετε το βάρος σας.
• Καταναλώστε αλάτι με μέτρο.
• Το διαιτολόγιο σας πρέπει να περιέχει λίγα λιπάρα, κυρίως λίγα κορεσμένα λίπη.
• Η διατροφή πρέπει να είναι ψηλή σε δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, φρούτα και λαχανικα.
• Η διατροφή θα πρέπει να περιέχει τροφές σε άσβεστιο και σίδηρο.
• Αν πίνετε αλκοολούχα ποτά, πίνετε τα με μέτρο.
• Καταναλώστε τη ζάχαρη,καταναλώστε την με μέτρο.
• Τρώτε λιγότερα τρόφιμα αμφισβητούμενης προέλευσης ή πρόσθετα αμφισβιτούμενης ασφάλειας.

Βιβλιογραφία

• Συντώσης Λ (2003). Διατροφή & Υγεία, Ευρωστία Αθλητική Απόδοση (pp. 28-48). Ιατρικές Εκδόσεις Πασχαλίδης. ISBN:960-399-135-X
• American Dietetic Association (1996). Position of the American Dietetic Association: Child and adolescent food and nutrition programs. Journalof the American Dietetic Association 96:913-916
• American College of Sports Medicine (1990). The recommended quantity and quality of exercise for developing and maintaining cardiorespiratory and mascular fitness in healthy adults. Medicine and Science in Sports and Exercise 22:265-275
• National Institutes of Health (1996). Physical activity and cardiovascular health. Journal of the American Medical Association 276:241-246